సప్త జ్ఞాన భూమికలు

మానవాళిలో రెండు రకాలవారున్నారు: 1.జ్ఞానులు, 2. అజ్ఞానులు.

జ్ఞానంలో ఏడు స్థితులు ఉన్నాయి. వీటినే “సప్తజ్ఞాన భూమికలు” అంటాం. 1.శుభేచ్ఛ, 2, విచారణ, 3. తనుమానసం, 4.సత్త్వాపత్తి, 5. అసంసక్తి, 6. పదార్థ భావని, 7. తురీయం అన్నవే “సప్తజ్ఞాన భూమికలు”

1.”శుభేచ్ఛ”: “నాకు బ్రహ్మజ్ఞానం కావాలి” అన్న ఇచ్ఛ; “నేను శాశ్వత దుఃఖరాహిత్య పదవి పొందాలి” అన్న తీవ్ర ఆకాంక్ష.

2. “విచారణ”: “బ్రహ్మజ్ఞాన ప్రాప్తి ఏ విధంగా పొందాలి” అన్న మీమాంస; ‘బ్రహ్మజ్ఞాన ప్రాప్తి విధానం -ధ్యానం, స్వాధ్యాయం, సజ్జనసాంగత్యం’ అని తెలుసుకోవడం.”

3. “తనుమానసం”: ఇంక విచారణ ద్వారా సాధనా మార్గం తెలుసుకున్నాం గనుక, “తత్” సాధనలో నిమగ్నులై ఉండడమే “తనుమానసం”. అంటే “తత్” సాధనలో నిమగ్నులై ఉండడమే! అంటే ధ్యాన, స్వాధ్యాయ, సజ్జన సాంగత్యాలకు ఏ రోజూ విఘ్నం లేకుండా గడపడం. అదే తనుమానసం.

4. “సత్త్వాపత్తి”: శుద్ధసాత్వికం సాధించడమే ‘సత్త్వాపత్తి’ అంటే ఇప్పుడు తమోగుణం, రజోగుణం అన్నవి పూర్తిగా శూన్యమైన స్థితి.

ఇక మిగిలింది శుద్ధ సాత్వికమే. “తమోగుణం” అంటే “సోమరితనం” .. “రజోగుణం” అంటే “నాకు తెలుసు” అనే అధికారదర్పం. ఈ నాల్గవ జ్ఞానభూమిక ధ్యాన, స్వాధ్యాయ, సజ్జన సాంగత్యాల సాధన తీవ్ర స్థాయినందుకునే స్థితి; ఆ తీవ్రత ద్వారా నాడీ మండలం పూర్తిగా శుద్ధమైన స్థితి; మనస్సు పూర్తిగా కంట్రోలు అయిన స్థితి; అదే “యోగి” అయిన స్థితి.

“అహం బ్రహ్మాస్మి” అని చక్కగా సిద్ధాంతపరంగా తెలుసుకున్న స్థితి. ” బ్రహ్మవిదుడు” అయిన స్థితి.

5. “అసంసక్తి” : దివ్యచక్షువు ఉత్తేజితమవుతూన్న స్థితి. “తనువు మరి సంసారం రెండూ తాత్కాలికమైనవే” అని సంపూర్ణంగా తెలుసుకున్న స్థితి. కనుక, ఈ రెండింటి మీదా పూర్తిగా అనాసక్తి పొందిన స్థితి; అదే “అసంసక్తి” దీన్నే “పద్మపత్రమివాంభసా” అన్నాడు కృష్ణుడు గీతలో.

అయితే ఇతనికి సంసారంలో అసంసక్తి ఉన్నా ధర్మనిష్టుడు మరి కర్మనిష్టుడు; తనువు పట్లా మరి సంసారం పట్లా తటస్థ దృష్టి కలిగి వున్నవాడు. దివ్యచక్షువు ఉత్తేజితమైంది కనుక, “సత్యద్రష్ట” కాబోతున్నాడు. కనుక, పూర్తిగా దాని మీదే ఆసక్తినీ, ఏకాగ్రతనూ నిలిపినవాడు. ఇదే ‘ఆసంసక్తి’. ఇతనినే “బ్రహ్మవిద్వరుడు” అంటాం.

6.”పదార్థభావని”: అంటే దివ్యచక్షువును క్షుణ్ణంగా ఉపయోగించుకుంటున్నవాడు. ప్రతి ‘పదం’ యొక్క ‘అర్థం’ లో ప్రతి ‘వస్తువు’ యొక్క ‘భావం’ లో ప్రత్యక్షంగా నివసిస్తున్న వాడు. అంటే “బ్రహ్మ విద్వరీయుడు” అయిన స్థితి. ఇదే “సిద్ధ స్థితి”; ఇదే “సవికల్ప సమాధి స్థితి” కూడా. అంటే ఎన్నో సమాధానాలు దొరికినా ఇంకా “కొద్దిగా, సంశయాలు ఉన్న స్థితి.”

7. “తురీయం”: ఇది మానవుని యొక్క “పూర్ణ వికాస స్థితి” సిద్ధుడు ‘బుద్ధుడు’ అయిన స్థితి. అందరినీ యోగులుగా, సిద్ధుళ్ళుగా, బుద్ధుళ్ళుగా మలచడానికి కంకణం కట్టుకుని తత్ పరిశ్రమలో పూర్తిగా నిమగ్నమై ఉన్నవాళ్ళనే “బుద్ధుళ్ళు” అంటాం. ఇదే ‘సహస్రదళ కమలం’; ఇదే ‘వేయి పడగల పాము’.

ఒక్కొక్క మనిషినీ యోగిగా మలచినప్పుడల్లా సహస్ర దళ కమలంలో ఒక్కొక్క రేకు విచ్చుకుంటుంది. ఇతనినే “బ్రహ్మవిద్వరిష్టుడు” అంటాం.

“తురీయం” అంటే సర్వసామాన్యమైన జాగృత, స్వప్న, సుషుప్త స్థితులను దాటినవాడు. “తురీయ” అంటే “మూడింటిని దాటిన” అని అర్థం. అంటే “నిర్వికల్ప సమాధి స్థితి” కి చేరుకున్న స్థితి. “సమాధి” అంటే “సమాధానాలు తెలుసుకున్న స్థితి”. నిర్వికల్ప సమాధి అంటే ” ఏ సందేహాలూ, ఏ సంశయాలూ లేని స్థితి.”