‘గురి’ అంటే ‘శ్రద్ధ’
ఈ ప్రపంచంలో జీవిస్తూన్న మనం ప్రతి క్షణం ఎందరెందరి నుంచో ఎన్నెన్నో నేర్చుకుంటాం. ఒకానొక చెట్టు నుంచి నేర్చుకుంటాం .. ఒకానొక జంతువు నుంచి నేర్చుకుంటాం .. ఒకానొక చేప నుంచి నేర్చుకుంటాం .. ఒకానొక చీమ నుంచి నేర్చుకుంటాం .. ఒకానొక భ్రమరం నుంచి నేర్చుకుంటాం!
ఇలా ఎన్నో నేర్చుకోవడాలు .. ఎన్నెన్నో నేర్చుకోవడాలు!! నేర్చుకోవాలనే తపన వుంటే ఎంతైనా నేర్చుకోగలం! ఎలా నడవాలో నేర్చుకోవాలి! ఎలా కూర్చోవాలో నేర్చుకోవాలి! ఎలా మాట్లాడాలో నేర్చుకోవాలి! ఎలా వంట చేయాలో నేర్చుకోవాలి! ఎలా తినాలో నేర్చుకోవాలి! చూసారా, ఎన్ని వున్నాయో!
ఇలా స్వయం కోసం కష్టపడి నేర్చుకుంటూ .. మరి చుట్టుప్రక్కల వున్న .. అలాంటి తపనలే వున్న .. వారికి కూడా కష్టపడి అన్ని విషయాలనూ నేర్పించేవారినే “గురువులు” అంటాం!
“ప్రత్యక్ష గురువులు .. పరోక్ష గురువులు”
గురువులుగా వున్నవారు రెండు విధాలు: “ప్రత్యక్ష గురువులు” .. “పరోక్ష గురువులు”. ప్రత్యక్ష గురువులు కొందరే వుంటారు కానీ “పరోక్ష గురువులు” అనేకానేకం వుంటారు. ప్రత్యక్ష గురువులు కొట్టి, తిట్టి, బ్రతిమాలి, తినిపించి అన్నీ నేర్పిస్తారు. కొట్టారనీ, తిట్టారనీ అలిగి వెళ్ళిపోతే ఇక ఏమీ నేర్చుకోలేం! అన్నీ భరించగలిగినప్పుడే అంతా నేర్చుకోగలం!
జర్మన్ భాష గురువు గారి నుంచి .. కొద్దిగా జర్మన్ భాష యొక్క సౌందర్యం తెలుసుకున్నాను; యోగా టీచర్ దగ్గర నుంచి కొద్దిగా యోగా నేర్చుకున్నాను. మరి సంగీత గురువుగార్ల దగ్గర విశేషంగా సంగీతం నేర్చుకున్నాను.
మహాత్మాగాంధీ గారి దగ్గర ‘సత్యం’ గురించి తెలుసుకున్నాను; విలియమ్ షేక్‌స్పియర్ ద్వారా ‘ఇంగ్లీష్’ భాష యొక్క సౌందర్యం తెలుసుకున్నాను; క్రికెట్ ఆటగాళ్ళను చూసి క్రికెట్ కొంత నేర్చుకున్నాను.
కొన్ని వేల పుస్తకాలు చదివి వేలాది “పరోక్ష గురువుల” ద్వారా అనేకానేక విషయాలు నేర్చుకున్నాను. ఈ విధంగా ఎందరో ప్రత్యక్ష గురువుల మరి పరోక్ష గురువుల దగ్గర నేర్చుకున్న పూర్ణ సారమే “ఈ నేను”.
ఒకానొక జిజ్ఞాసువు రమణమహర్షి దగ్గరికి వెళ్ళి “గురువు అంటే ఎవరు స్వామీ?” అని అడిగాడు. ఆయన ప్రశ్నను సరిచేస్తూ రమణమహర్షి. “గురువు అంటే ‘ఎవరు’ అని కాకుండా గురువు అంటే ‘ఏమిటి’ అని అడగాలి” అన్నారు.
ఆయన మళ్ళీ “గురువు అంటే ఏమిటి?” అని అడగగా “గురియే గురువు” అన్నారు రమణమహర్షి!
నేను సంగీతం పట్ల కొంతలో కొంత అయినా ‘గురి’ పెట్టాను కనుక కొంతలో కొంత అయినా సంగీతజ్ఞుడిని అయ్యాను. మీరు నా జ్ఞానం మీద కొంత అయినా ‘గురి’ వుంచారు కనుక మీరు కొంతలో కొంత అయినా జ్ఞానులుగా అయ్యారు.
మీ శ్వాస మీద మీరు ‘గురి’ వుంచారు కనుక మీరు ధ్యానులు అయ్యారు. ” ‘గురి’ అన్న తత్వమే ‘గురువు’ ” కనుక మన ‘గురి’ యే మన దైవం! అందుకే “గురుర్దేవో .. మహేశ్వరః” అన్నారు. “ఈశ్వర” అంటే “పాలకుడు” .. “మహా” .. అంటే “విశేషంగా” .. మన ‘గురి’ ద్వారా మన జీవితం విశేషంగా పాలనం చేయబడుతుంది. గౌతమబుద్ధుడు చనిపోతున్నప్పుడు ప్రియ శిష్యుడు ఆనందుడు “స్వామీ! మీరు పోతే మమ్మల్ని చూసేది ఎవరు?” అని వలవలా ఏడ్చాడు. అప్పుడు బుద్ధుడు “నిన్ను నువ్వే పరిపాలించుకో” .. “అప్పో దీపో భవ” అన్నాడు. కాబట్టి మన గురియే మనకు గురువు!
“గురి” అన్న తెలుగు పదానికి సరిసమానమైన సంస్కృత పదం “శ్రద్ధ”. భగవద్గీతలో వేదవ్యాసులవారు .. “శ్రద్ధవాన్ లభతే జ్ఞానం” అన్నారు .. “శ్రద్ధ కలిగినప్పుడే జ్ఞానం లభిస్తుంది” అని అర్థం! శ్రీకృష్ణుడు “కౌరవులకు ఎంతో నేర్పిద్దాం” అనుకున్నాడు. కానీ కౌరవులు నేర్చుకున్నారా?? లేదు. ఎందుకంటే వారి దగ్గర శ్రద్ధ లేదు! పాండవుల దగ్గర శ్రద్ధ వుంది కనుక ఆయన .. పాండువులకు గురువు అయ్యాడు.
మనం కూడా ఎన్నో విషయాలు ఎందరికో నేర్పించాం కనుక మనం కూడా కొంతమందికి “ప్రత్యక్ష గురువులం” .. మరి వందలాది, వేలాదిమందికి “పరోక్ష గురువులం”!
“గురుపౌర్ణమి” సందర్భంగా “గురుదేవుళ్ళు” అందరికీ అనంతకోటీ ప్రణామాలు!