| భగవద్గీత 4-38
“ న హి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్రమిహ విద్యతే | తత్స్వయం యోగసంసిద్ధః కాలేనాత్మని విందతి || ” |
పదచ్ఛేదం
న – హి – జ్ఞానేన – సదృశం – పవిత్రం – ఇహ – విద్యతే – తత్ – స్వయం – యోగసంసిద్ధః – కాలేన – ఆత్మని – విందతి
ప్రతిపదార్థం
ఇహ = ఈ జగత్తులో ; జ్ఞానేన, సదృశం = జ్ఞానంతో సమానంగా ; పవిత్రం = పవిత్రమైనది ; హి = నిస్సందేహంగా ; న, విద్యతే = ఏదీ లేదు ; తత్ = ఆ జ్ఞానాన్ని ; కాలేన = దీర్ఘకాలం వరకు ; యోగసంసిద్ధః = యోగం ద్వారా సిద్ధిపొందినవాడు ; స్వయం = స్వయంగానే ; ఆత్మని = ఆత్మలో ; విందతి = పొందుతాడు.
తాత్పర్యం
“ జ్ఞానాన్ని మించింది ఏదీ లేదు ; యోగసిద్ధిని పొందినవాడు ; కాలక్రమేణ ఆ జ్ఞానాన్ని తనలోనే తెలుసుకుంటాడు. ”
వివరణ
అజ్ఞానం అంతరించి మన యొక్క యదార్థ స్వరూపాన్ని
స్వానుభవంతో గ్రహించే ఆత్మజ్ఞానమే సర్వశ్రేష్టమైనది.
ఇది వేరొకరు మనకు ఇచ్చేది కాదు.
మన యొక్క స్వప్రయత్నం వల్ల …
మన సాధన వల్ల మాత్రమే మనకు సిద్ధిస్తుంది.
ఈ విషయంలో గురువులు సహాయకారులుగా మాత్రమే ఉపయోగపడతారు.
ఈ ఆత్మజ్ఞానం అంతఃకరణశుద్ధి కలిగి …
సాధన పరిపక్వమైన స్థితిలో … మనలో మనకే … కలుగుతుంది.
ఇప్పటికి ఇప్పుడు … ఈ రోజు మొదలు పెడితే ఈ రోజే ప్రతిఫలం రాదు.
ఈ రోజు విత్తనం నాటితే … ఈ నాడే పండు మన చేతికి రాదు కదా !
విత్తనం మొలకెత్తాలి … చెట్టుగా మారాలి … కాయ కాయాలి …
పచ్చికాయ క్రమేపీ పండుగా పక్వం అవ్వాలి.
దీనికంతటికీ సమయం పడుతుంది.
అలాగే ధ్యానయోగ సాధన కూడా !
ఎంత శ్రద్ధతో, ఎంత దీక్షతో, ఎంత సాధన చేసినా …
కొంత సమయం అన్నది తప్పక పడుతుంది మరి !
అందుకే “ సమయమే సాధన ” అన్నాం.