| భగవద్గీత 3-7
“ యస్త్వింద్రియాణి మనసా నియమ్యారభతేஉర్జున | కర్మేంద్రియైః కర్మయోగ మసక్తః స విశిష్యతే || ” |
పదచ్ఛేదం
యఃతు – ఇంద్రియాణి – మనసా – నియమ్య – ఆరభతే – అర్జున – కర్మేంద్రియైః – కర్మయోగం – అసక్తః – సః – విశిష్యతే
ప్రతిపదార్ధం
తు = అయితే ; అర్జున = ఓ అర్జునా ; యః = ఎవరైతే ; మనసా = మనస్సుతో ; ఇంద్రియాణి = ఇంద్రియాలను ; నియమ్య = వశం చేసుకుని ; అసక్తః = అనాసక్తుడై ; కర్మేంద్రియైః = ఇంద్రియాల ద్వారా ; కర్మయోగం = కర్మయోగాన్ని; ఆరభతే = ఆచరిస్తున్నాడో ; సః = అలాంటి వాడే ; విశిష్యతే = ఉత్తముడు
తాత్పర్యం
“ అయితే, ఓ అర్జునా, ఎవరు మనస్సులో మాత్రమే ఇంద్రియాలను వశపరచుకుని అనాసక్తుడై అన్ని ఇంద్రియాల ద్వారా కర్మయోగాన్ని ఆచరిస్తున్నాడో అతడే ఉత్తముడు. ”
వివరణ
ఉత్తములు ఎలా వ్యవహరిస్తారు ?
ఉత్తములు బహిర్ దమం ఆచరించనివారు;
అంతశ్శమం కోరుకునేవారు ;
ఉత్తములు బహిర్ ఇంద్రియాలను
“ మనస్సులో మాత్రమే ” స్వాధీన పరచుకుంటారు !
ఉత్తములు బయట ఏమాత్రం నిగ్రహాన్ని పాటించనివారు ;
అయినా లోపల మహానిగ్రహాన్ని పొందినవారు.
వారు “ బయట ఏమైనా సరే … లోపల ఏమీ కాకూడదు ”
అని తెలుసుకున్నవారు !
బయట ఎలాంటి కర్మలు ఆచరించినా వాటి ప్రభావం వారి లోపల వుండదు.
బయట ప్రకృతి–సహజ–సిద్ధమైన కర్మాచరణ !
లోపల సంపూర్ణమైన కర్తృత్వభావనా శూన్యత !
ఇదే నిజమైన కర్మయోగం !