పునర్జన్మ
“నిరుక్తం” అన్నది ఒకానొక ముఖ్యమైన వేదాంగం:
అది పునర్జన్మ గురించి ఇలా చెప్తోంది:
“మృతత్చాహం పునర్జాతో జాతశ్చాహం పునర్ మృతః
నానా యోని సహస్రాణి మయోషితాని యానివై”
= నిరుక్తం
“జ్ఞాని అయినవాడు – నేను చాలాసార్లు పుట్టాను, మరణించాను; ఎన్నో యోనులలో నివసించాను’ అని తెలుసుకుంటాడు”
“నిరుక్తం” ఇంకా ఇలా చెప్తోంది:
“ఆహారా వివిధా భుక్తా పీతా నానావిధా స్తనాః ;
మాతరో వివిధ దృష్టా పితరః సుహృదస్తథా”
= నిరుక్తం
“జ్ఞాని అయినవాడు – ‘ఆ యోనులలో ఎన్నో రకాల ఆహారాలు తిన్నాను; ఎంతో మంది తల్లుల పాలు త్రాగాను; ఎంతో మంది తండ్రులను, సహృదయులను చూశాను’ అని అర్థం చేసుకుంటాడు”
= దయానంద – గోపదేవ్ ఆధారంగా