| భగవద్గీత 2-19
“ య ఏనం వేత్తి హంతారం యశ్చైనం మన్యతే హతమ్ | ఉభౌ తౌ న విజానీతో నాయం హంతి న హన్యతే || ” |
పదచ్ఛేదం
యః – ఏనం – వేత్తి – హంతారం – యః – చ – ఏనం – మన్యతే – హతం – ఉభౌ – తౌ – న – విజానీతః – న – అయం – హంతి – న – హన్యతే
ప్రతిపదార్థం
యః = ఎవడైతే ; ఏనం = దీనిని (ఈ ఆత్మను) ; హంతారం = చంపేదానిగా ; వేత్తి=భావిస్తాడో ; చ = అలాగే ;యః = ఎవడయితే ; ఏనం = దీనిని(ఆత్మను) ; హతం = చంపబడినదానిగా ; మన్యతే = భావిస్తాడో ; తౌ, ఉభౌ = ఆ, ఉభయులూ ; న, విజానీతః = తెలిసినవారు(జ్ఞానులు) కారు ; అయం = ఇది (ఈ ఆత్మ) ; న, హంతి = (ఎవ్వరినీ) చంపదు ; న, హన్యతే = (ఎవ్వరి చేత) చంపబడదు
తాత్పర్యం
“ ఈ ఆత్మను చంపేదానిగా గానీ, చంపబడిన దానిగా గానీ భావించేవారు కేవలం అజ్ఞానులు మాత్రమే … ఎందువల్లనంటే ఆత్మ చంపదు, చంపబడదు. ”
వివరణ
“ మనం శరీరం కాదు … ఆత్మ ;
శరీరం చంపబడినా ఆత్మ చంపబడదు …
ఆత్మ అన్నదే కేవలం శరీరం నుంచి నిష్క్రమిస్తుంది ;
ప్రతి పుట్టుకతో ఆత్మ శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తుంది …
ప్రతి మరణంతో ఆత్మ శరీరం నుంచి నిష్క్రమిస్తుంది ;
మనం ఎన్నెన్నో జన్మలను తీసుకుని ఉన్నాం …
మరి తీసుకున్న జన్మలన్నిటి నుంచీ నిష్క్రమించి ఉన్నాం.
ఆత్మ అన్నది చంపదు … చంపబడదు. ”
ఇదే తెలుసుకోవలసిన జ్ఞానం … ఆత్మజ్ఞానం.
దీనిని స్వానుభవంలో గ్రహించిన వాడు జ్ఞాని …
తెలుసుకోలేని వాడు అజ్ఞాని.
అజ్ఞాని మాత్రమే ఆత్మను చంపేదానిగా గాని …
చంపబడేదానిగా గాని భావిస్తాడు.