ఆత్మసంయమయోగం

భగవద్గీత 6-46 “ తపస్విభ్యోஉధికో యోగీ జ్ఞానిభ్యోஉపి మతోஉధికః | కర్మిభ్యశ్చాధికో యోగీ తస్మాద్యోగీ భవార్జున || ”   పదచ్ఛేదం తపస్విభ్యః - అధికః - యోగీ - జ్ఞానిభ్యః - అపి - మతః - అధికః - కర్మిభ్యః - చ - అధికః - యోగీ - తస్మాత్ - యోగీ - భవ - అర్జున ప్రతిపదార్థం యోగీ =...

భగవద్గీత 6-35 “ అసంశయం మహాబాహో మనో దుర్నిగ్రహం చలమ్ | అభ్యాసేన తు కౌంతేయ వైరాగ్యేణ చ గృహ్యతే || ”   పదచ్ఛేదం అసంశయం - మహాబాహో - మనః - దుర్నిగ్రహం - చలం - అభ్యాసేన - తు - కౌంతేయ - వైరాగ్యేణ - చ - గృహ్యతే ప్రతిపదార్థం మహాబాహో = గొప్ప బాహువులు కలవాడా ; అసంశయం =...

భగవద్గీత 6-30 “ యో మాం పశ్యతి సర్వత్ర సర్వం చ మయి పశ్యతి | తస్యాహం న ప్రణశ్యామి స చ మే న ప్రణశ్యతి || ”   పదచ్ఛేదం యః — మాం — పశ్యతి — సర్వత్ర — సర్వం — చ — మయి — పశ్యతి — తస్య — అహం — న — ప్రణశ్యామి — సః — చ — మే — న — ప్రణశ్యతి ప్రతిపదార్థం యః = ఎవరైతే ;...

భగవద్గీత 6-29 “ సర్వభూతస్థమాత్మానం సర్వభూతాని చాత్మని | ఈక్షతే యోగయుక్తాత్మా సర్వత్ర సమదర్శనః || ”   పదచ్ఛేదం సర్వభూతస్థం - ఆత్మానం - సర్వభూతాని - చ - ఆత్మని - ఈక్షతే - యోగయుక్తాత్మా - సర్వత్ర - సమదర్శనః ప్రతిపదార్థం యోగయుక్తాత్మా = యోగయుక్తమైన ఆత్మగలవాడు ;...

భగవద్గీత 6-26 “ యతో యతో నిశ్చరతి మనశ్చంచలమస్థిరమ్ |        తతస్తతో నియమ్యైతత్ ఆత్మన్యేవ వశం నయేత్ || ” పదచ్ఛేదం యతః - యతః - నిశ్చరతి - మనః - చంచలం - అస్థిరం - తతః - తతః - నియమ్య - ఏతత్ - ఆత్మని - ఏవ - వశం - నయేత్ ప్రతిపదార్థం అస్థిరం = స్థిరంగా నిలువని ; చంచలం =...

భగవద్గీత 6-25 “ శనైః శనైరుపరమేత్ బుద్ధ్యా ధృతిగృహీతయా |            ఆత్మసంస్థం మనః కృత్వా న కించిదపి చింతయేత్ || ” పదచ్ఛేదం శనైః - శనైః - ఉపరమేత్ - బుద్ధ్యా - ధృతిగృహీతయా - ఆత్మసంస్థం - మనః - కృత్వా - న - కించిత్ - అపి - చింతయేత్ ప్రతిపదార్థం శనైః, శనైః = క్రమక్రమంగా ;...

భగవద్గీత 6-17 “ యుక్తాహారవిహారస్య యుక్తచేష్టస్య కర్మసు | యుక్తస్వప్నావబోధస్య యోగో భవతి దుఃఖహా || ”   పదచ్ఛేదం యుక్తాహారవిహారస్య - యుక్తచేష్టస్య - కర్మసు - యుక్తస్వప్నావబోధస్య - యోగః - భవతి - దుఃఖహా ప్రతిపదార్థం యుక్తాహారవిహారస్య = యుక్తమైన ఆహార విహారాలు గలవాడు ;...

భగవద్గీత 6-16 “ నాత్యశ్నతస్తు యోగోஉస్తి న చైకాంతమనశ్నతః | న చాతిస్వప్నశీలస్య జాగ్రతో నైవ చార్జున || ”   పదచ్ఛేదం న - అతి - అశ్నతః - తు - యోగః - అస్తి - న - చ - ఏకాంతం - అనశ్నతః - న - చ - అతిస్వప్నశీలస్య - జాగ్రతః - న - ఏవ - చ - అర్జున ప్రతిపదార్థం అర్జున = ఓ...

భగవద్గీత 6-13 “ సమం కాయశిరోగ్రీవం ధారయన్నచలం స్థిరః |       సంప్రేక్ష్యనాసికాగ్రంస్వందిశశ్చానవలోకయన్|| ” పదచ్ఛేదం సమం - కాయశిరోగ్రీవం - ధారయన్ - అచలం - స్థిరః - సంప్రేక్ష్య - నాసికాగ్రం - స్వం - దిశః - చ - అనవలోకయన్ ప్రతిపదార్థం కాయశిరోగ్రీవం = శరీరాన్నీ, శిరస్సునూ,...

భగవద్గీత 6-12 “ తత్రైకాగ్రం మనః కృత్వా యతచిత్తేంద్రియక్రియః |          ఉపవిశ్యాసనే యుంజ్యాత్ యోగమాత్మ విశుద్ధయే || ” పదచ్ఛేదం తత్ర - ఏకాగ్రం - మనః - కృత్వా - యతచిత్తేంద్రియక్రియః - ఉపవిశ్య - ఆసనే - యుంజ్యాత్ - యోగం - ఆత్మవిశుద్ధయే ప్రతిపదార్థం తత్ర, ఆసనే = ఆ (సుఖ)...

భగవద్గీత 6-11 “ శుచౌ దేశే ప్రతిష్ఠాప్య స్థిరమాసనమాత్మనః |         నాత్యుచ్ఛ్రితం నాతినీచం చైలాజినకుశోత్తరమ్ || ” పదచ్ఛేదం శుచౌ - దేశే - ప్రతిష్ఠాప్య - స్థిరం - ఆసనం - ఆత్మనః - న - అత్యుచ్ఛ్రితం - న - అతినీచం - చైలాజినకుశోత్తరం ప్రతిపదార్థం శుచౌ, దేశే = పరిశుభ్రమైన...

భగవద్గీత 6-5 “ఉద్ధరేదాత్మనాత్మానం ఆత్మానమవసాదయేత్ |      ఆత్మైవ హ్యాత్మనో బంధుః ఆత్మైవరిపురాత్మనః || ” పదచ్ఛేదం ఉద్ధరేత్ - ఆత్మనా - ఆత్మానం - న - ఆత్మానం - అవసాదయేత్ - ఆత్మా - ఏవ - హి - ఆత్మనః - బంధుః - ఆత్మా - ఏవ - రిపుః - ఆత్మనః ప్రతిపదార్థం ఆత్మనా = తనచేత ; ఆత్మానం...